Herfst in Noorwegen

Eindelijk weer eens een berichtje van mij. Sinds mijn vorige verslag in september, over het wandelen in 23 graden, is de herfst flink komen inzetten. Niet dat het weer ook meteen slecht werd – het was nog steeds zonnig, de lucht voelde alleen wat frisser aan en overal kwamen de herfstkleurtjes tevoorschijn.

In de tussentijd heb ik natuurlijk niet stil gezeten. Ik ben een weekend gaan duiken met de Noorse studentenduikvereniging in Brandasund (ten zuiden van Bergen), met veel mooie vissen en slakken, lekker eten en veel gezelligheid. (Ze vonden het alleen wel vrij verwonderlijk dat er iemand op zondagochtend nog wilde duiken – dan hoor je namelijk met een kater in bed te liggen van de twee flessen sterke drank die je achterover hebt getikt). Ook voor mijn studie ben ik de zee op geweest: met een boot rondom de eilanden van Bergen varen om zeewieren te verzamelen en met opblaasbootjes een meer op om sedimentsboringen doen en zo het verleden te herconstrueren.

Op mijn verjaardag kwam tante Jet aan in Bergen…en ze werd verwelkomt met een fris regenbuitje (dat een dag duurde). Ik werd begroet kaas (yes!) en met een stapel verjaardagskaartjes: bedankt allemaal, heel erg leuk! Zaterdag zou het ook de hele dag regenen, dus besloten tante Jet en ik met een boot naar de Mostraumen te gaan. Al die regen heeft één voordeel: er ontstaan spontaan overal watervallen. Watervallen bleken wel ons thema, het weekend erna hebben we ook een enorme hoeveelheid aan watervallen kunnen bewonderen. Ons plan was om de trein naar Myrdal te nemen en vervolgens met mountainbikes de 20 km naar Flåm af te leggen. Helaas, het is oktober, het seizoen is voorbij. Nergens een mountainbike of zelfs maar een kopje koffie te bekennen. Spontaniteit maakt alles leuker; we zijn gewoon gaan lopen. Achteraf gezien maar goed ook, zo onhandig om elke 20 meter van je fiets af te moeten stappen om een foto te nemen ;-) Het landschap was prachtig: de bergen leken in vlam te staan, vooral als de zon doorbrak, en de watervallen waren knalblauw. De zondag erna, de laatste dag van tante Jet in Noorwegen, was een prachtige dag. Strakblauwe lucht, gouden herfstzonnetje. We zijn – overigens samen met de rest van de bewoners van Bergen – naar Fløyen gegaan om nog een wandeling te maken. Vanaf deze berg heb je prachtig uitzicht over heel Bergen, de bergen rondom Bergen en de zee. We zijn nog wat gaan eten in Bryggen (het oude deel van Bergen) en daarna was de week alweer voorbij. Time flies when you’re having fun ;-)

Het volgende bezoek liet niet lang op zich wachten: Adrian, een vriend uit Groningen, kwam naar Bergen om zijn ouders op te zoeken die hier wonen. We zijn gaan wandelen op de Lyderhorn, maar moesten voor we de top bereikten naar beneden, omdat het plotseling ging onweren. Volgens de Noren heb je drie soorten weer: goed weer, ‘’oppholdsvær’’ (het weer is niet geweldig, maar goed genoeg om gewoon naar buiten te kunnen gaan) en slecht weer. En als de Noren iets ‘’slecht weer’’ vinden, kun je maar beter binnen blijven.

De week erna ben ik zelf op reis gegaan: met de boot naar de Shetland eilanden voor veldwerk. We vertrokken op dinsdag met de G.O. Sars. Dit 77,5 m lange schip is het grootste onderzoeksschip van Noorwegen, kost slechts 240 000 NOK (ongeveer 29000 euro) per dag en voer speciaal voor de 10 studenten van het vak ‘Fisheries ecology’. Aan de universiteit noemen ze op veldwerk gaan met een grote boot een ‘cruise’; ik snap nu waarom. Aan boord bevindt zich namelijk een sauna, een fitnesszaal, een solarium, een massagestoel, een bibliotheek en een tv-ruimte met enorm flatscreen en kasten vol dvd’s. Oja, het was natuurlijk ook hard werken: ik had dienst van 12-18 en 00:00 tot 06:00. Alleen deed de crew al het werk ’s nachts, dus had ik de uiterst lastige dienst vanaf de lunch tot aan het avondeten.

Het doel van de cruise was het verzamelen van data in een lijn van Fedje (Noorwegen) naar Lerwick (Shetland). Je komt dan langs de Norwegian trench: deze wordt wel 700m diep, in tegenstelling tot de vrij ondiepe rest van de Noordzee (gemiddeld 100 m diep). Over het gehele transect en over alle dieptes verzamelden we gegevens over temperatuur, saliniteit (zoutgehalte) en zuurstofgehalte. Ook hebben we constant met een sonar akoestische data opgenomen, waarmee we de grootte en massa’s van visscholen konden bepalen. Natuurlijk werd er ook gevist: de vissen werden verwerkt in het vislab, waar we de soort moesten bepalen en vervolgens een hele hoop andere gegevens, zoals lengte, gewicht, geslacht, gewicht van de lever, maaginhoud, otolieten (gehoorbeentjes van een vis waarmee je de leeftijd kunt bepalen) etc. We vingen van alles: van kwallen en kabeljauw tot haaien. En ik heb een zeldzame zeenaaktslak gevonden (jippie!).

We hebben de hele week heerlijk weer gehad, met een rustige, blauwe Noordzee. Op vrijdagnacht werd ik echter wakker door splashende geluidjes met het gevoel alsof ik in een achtbaan lag. Ik vond het wel een grappig gevoel en ben vrij snel weer in slaap gevallen. De volgende ochtend waren er bijzonder weinig mensen bij het ontbijt, maar met dit weer was rekening gehouden, want we zijn zaterdag de haven van Lerwick ingevaren. De hele zaterdag kregen we vrij, dus hebben we een autootje gehuurd en zijn we langs de kliffen van Shetland gecrosst. Aangezien het altijd mijn droom was om Shetlandpony’s in het ‘wild’ te zien kon ik het natuurlijk niet laten om ergens te stoppen en wat foto’s te nemen. Het kostte wat tijd, geduld en één appel, maar uiteindelijk hebben we een groepje pony’s voor een mooie ruïne gekregen, met uitzicht op de zee en een rots die ‘het drinkende paard’ wordt genoemd. Die avond zijn we met de crew naar een Schotse kroeg geweest, wat erg grappig was. Shetlandbier smaak naar kaas en geeft hoofdpijn, maar het was wel erg leuk. Zondag hadden we een redelijk ruige terugtocht en heb ik een belangrijk ding geleerd: het vislab schoonmaken met bleek (met een geur ter waarde van ongeveer 20 zwembaden), met windkracht 7 en een Shetlandbier-kater is niet aan te raden. Gelukkig heb ik alles gered zonder naar de wc te moeten rennen en heb ik daarna zelfs nog mijn berekeningen kunnen doen voor het verslag dat we moeten inleveren ;-)

Maandagmiddag waren we, redelijk moe en met lichte zeebenen, terug in Bergen. Een uur later kwam een vriend van mijn duikvereniging uit Groningen aan en hebben we de week doorgebracht met hele mooie duiken maken en speciale zeewieren en slakken zoeken, en het liefste zeeduiveltje ooit gezien. Hoe angstaanjagend deze vissen er ook uit kunnen zien, dit exemplaar was met zijn 10 cm zelfs te klein om mijn hand te kunnen opeten.

Nu is de tijd van het leuke veldwerk een beetje voorbij en beginnen de laatste loodjes voor de tentamens in begin december. Deadlines, verslagen, presentaties, seminars…gelukkig vind ik het allemaal erg interessant! Ook wordt het duidelijk vroeger donker, het begint al te schemeren rond 16:00. Alles heeft een voordeel: dat betekent namelijk dat álle duiken die ik maak, nachtduiken zijn, jippie 